Άρθρο Μάριου Γεωργιάδη, προέδρου CFA του Society Cyprus, στο ειδικό ένθετο «Κύπρος 2019» του «Φιλελεύθερου»

Στην αυγή σχεδόν της τρίτης δεκαετίας του «Millenium», η κυπριακή οικονομία μπορεί να ατενίζει με περισσότερη αισιοδοξία το μέλλον, έχοντας αφήσει σε μεγάλο βαθμό πίσω την πρόσφατη οικονομική κρίση και έχοντας λάβει –αισιοδοξούμε- τα μηνύματα από τις κακές πρακτικές του παρελθόντος, που οδήγησαν την οικονομία μας σε μεγάλες περιπέτειες.

Το εθνικό ΑΕΠ βρίσκεται σε διαρκή ανάπτυξη, ενώ έχει ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των αγορών, επιτρέποντας στη χώρα μας να αντλήσει χρηματοδότηση από αυτές και μάλιστα με βελτιωμένο κόστος, μετά την αναβάθμιση της κυπριακής οικονομίας στην επενδυτική βαθμίδα από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης το 2018. Την ίδια ώρα, η ανεργία έχει μειωθεί σε ποσοστό κάτω από 10% από το 16% που είχε εκτοξευτεί την περίοδο της κρίσης του 2013, χάρη στην έντονη δραστηριότητα που έχει αναπτύξει ο κλάδος των κατασκευών, του εμπορίου και τουρισμού, με ολοένα και περισσότερες φιλόδοξες αναπτύξεις να δημιουργούνται σχεδόν σε όλες τις πόλεις με αποτέλεσμα των πιο πάνω, να καταγράφονται ικανοποιητικοί ρυθμοί ανάπτυξης που ξεπερνούν και τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες που είχαμε κατά τη διάρκεια της κρίσης του 2013.

Ωστόσο, παρά την αδιαμφισβήτητη πρόοδο, πολύ σημαντικές προκλήσεις των προηγούμενων ετών διατηρούνται και χρήζουν επίλυσης, όπως είναι κυρίως τα πολύ υψηλά επίπεδα μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) και τα υψηλά επίπεδα ιδιωτικού χρέους επιχειρήσεων και νοικοκυριών, την ώρα που η πώληση του Συνεργατισμού, τη χρονιά που πέρασε, επιβάρυνε περαιτέρω το δημόσιο χρέος.

Οι προσπάθειες που συνεχίζονται για τη διαχείριση και μείωση των ΜΕΔ βρίσκονται σε ορθή κατεύθυνση, καθώς έχει δημιουργηθεί ο νέος φορέας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων και έχουν ήδη λάβει χώρα οι πρώτες πωλήσεις ΜΕΔ και συνολικά, η κυπριακή οικονομία έχει θετικές προοπτικές για το μέλλον, αρκεί να απαλλαγεί από βαρίδια που μπορούν να εξελιχθούν σε μείζονα προβλήματα.

Το μεγάλο στοίχημα πλέον είναι η μετεξέλιξη και ο εκσυγχρονισμός του κυπριακού οικονομικού μοντέλου. Αν και ο τουρισμός και οι επαγγελματικές υπηρεσίες εξακολουθούν να ανθίζουν, εντούτοις είναι απαραίτητο να εμβαθύνουμε εγκαίρως και σε άλλους τομείς οικονομικής δραστηριότητας, προτού μας ξεπεράσουν τα γεγονότα. Τομείς όπως οι ιατρικές υπηρεσίες, οι υπηρεσίες εκπαίδευσης και ο τομέας της ενέργειας έχουν καλές προοπτικές ανάπτυξης και ήδη η ιδιωτική πρωτοβουλία επενδύει σε αυτές. Περαιτέρω, ο τουρισμός, ως βαριά βιομηχανία του τόπου, χρειάζεται να εστιάσει στην επέκταση της τουριστικής περιόδου και στην περαιτέρω διεύρυνση γεωγραφικά της δεξαμενής άντλησης τουριστών, από περισσότερες και νέες χώρες.

Επίσης ο τομέας των ακινήτων και ανάπτυξης γης αναμένεται να συνεχίσει την ανοδική του πορεία για το 2019, με τη ζήτηση να προέρχεται από την πολιτική των πολιτογραφήσεων ξένων επενδυτών και μεγάλος μέρος την ανάπτυξης να προέρχεται από ξένα κεφάλαια, αντί εσωτερικού τραπεζικού δανεισμού, αν και την ίδια ώρα καταγράφονται ανισότητες και αδυναμία απόκτησης ιδιόκτητης στέγης για μέρος του πληθυσμού.

Ως CFA Society Cyprus θεωρούμε πως κάθε προσπάθεια για προσέλκυση ξένων επενδύσεων στη χώρα σε διάφορους τομείς θα πρέπει να στηριχθεί, καθώς συνεισφέρει στην περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη και ενισχύει την υφιστάμενη τεχνογνωσία. Χρειάζεται, ωστόσο, να βελτιωθούν και κυρίως να απλοποιηθούν ακόμη περισσότερο οι διαδικασίες που διεκπεραιώνουν διάφορα τμήματα και εποπτικές αρχές, αλλά και να δημιουργήσουμε τις βάσεις για στέρεες και όχι εφήμερες επενδύσεις. Την ίδια ώρα, ο τομέας των επενδυτικών ταμείων είναι ακόμη ένας τομέας στον οποίο η χώρα με πρωτοβουλία του ιδιωτικού τομέα δίνει έμφαση για ανάπτυξή του και αναμένεται να συνεχίζει να μεγαλώνει με σταθερούς ρυθμούς.

Το 2019 θα είναι παράλληλα έτος εξελίξεων και σε παγκόσμιο επίπεδο, με το ενδιαφέρον στην περιοχή μας να επικεντρώνεται στο Brexit, τον ερχόμενο Μάρτιο. Η χώρα μας αναμένεται να επηρεαστεί περισσότερο από τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη, λόγω των διαχρονικά στενών δεσμών με το Ηνωμένο Βασίλειο, με έμφαση τον τουρισμό, όπου διατηρούμε τη μεγάλου βαθμού εξάρτηση από τις αφίξεις Βρετανών. Ωστόσο, οι επιπτώσεις προβλέπονται ως διαχειρίσιμες, ενώ, με τις σωστές κινήσεις το Brexit δημιουργεί και την ευκαιρία προσέλκυσης εταιρειών που σήμερα έχουν την έδρα τους στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά επιθυμούν να διατηρήσουν την παρουσία τους στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, καθώς η Κύπρος προσφέρει ένα σύγχρονο νομικό και φορολογικό σύστημα που ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους.

* Ο Μάριος Γεωργιάδης είναι πρόεδρος του Κυπριακού Συνδέσμου Χρηματοοικονομικών Αναλυτών (CFA Society Cyprus)