Πρόεδρο του Κυπριακού Συνδέσμου Χρηματοοικονομικών Αναλυτών (CFA Society Cyprus)

Εφημερίδα Σημερινή

H κυπριακή οικονομία αντέχει στα σοκ

Π. Χρυσοστόμου: Ζητήματα της οικονομικής κρίσης θα ήταν πολύ διαφορετικά αν τύγχαναν χειρισμού από καταρτισμένο προσωπικό με κατάλληλη γνώση

Ο πρόεδρος του Κυπριακού Συνδέσμου Χρηματοοικονομικών Αναλυτών (CFA Society Cyprus), Παναγιώτης Χρυσοστόμου, μιλά στη «Σ» για τον ρόλο των πιστοποιημένων χρηματοοικονομικών αναλυτών (CFA) και την ανάγκη οι σύγχρονοι οργανισμοί να στελεχώνονται από άτομα με το συγκεκριμένο προσόν. Εξηγεί ποιες προοπτικές ανοίγονται για την κυπριακή οικονομία μετά την εμπειρία του μνημονίου, αλλά και ενόψει του Brexit και τονίζει πως κάποια πράγματα ίσως να ήταν διαφορετικά, αν τα επίμαχα ζητήματα είχαν χειριστεί άτομα με την κατάλληλη γνώση και πιστοποίηση.

Σφήνα

«Είναι απαραίτητη η περαιτέρω διασπορά και σε άλλους τομείς οικονομικής δραστηριότητας όπου η Κύπρος πιθανόν να έχει συγκριτικό πλεονέκτημα όπως οι υπηρεσίες εκπαίδευσης, οι ιατρικές υπηρεσίες και φυσικά ο τομέας της ενέργειας».

Πόσο καταρτισμένες θεωρείτε πως είναι οι κυπριακές επιχειρήσεις στον τομέα των χρηματοοικονομικών αναλυτών;

Αν και οι κυπριακές επιχειρήσεις βρίσκονται σε πολύ καλό επίπεδο σε ότι αφορά στη στελέχωσή τους από ικανούς και έμπειρους επαγγελματίες, υπάρχουν σαφώς περιθώρια για περαιτέρω βελτίωση, ιδιαίτερα σε συγκεκριμένους κλάδους και θέσεις όπου είναι σημαντική η παρουσία εγκεκριμένων χρηματοοικονομικών αναλυτών με ευρεία γνώση, αλλά και πρακτική κατάρτιση στον τομέα των χρηματοοικονομικών και των επενδύσεων. Τέτοιοι τομείς απασχόλησης μπορεί να είναι, περά από τις τράπεζες και τις εταιρείες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών που παραδοσιακά εργοδοτούν χρηματοοικονομικούς αναλυτές, οι λογιστικοί οίκοι, οι εταιρείες συμβουλευτικών υπηρεσίων, οι ασφαλιστικές εταιρείες, σημαντικές θέσεις στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και σε ανεξάρτητες εποπτικές αρχές, αλλά και ευρύτερα επιχειρήσεις με επενδυτική δραστηριότητα σε διάφορους τομείς.

Γιατί είναι σημαντική η πιστοποίηση CFA; Πώς την αποκτά κάποιος;

Η πιστοποίηση Chartered Financial Analyst (CFA) αποκτάται μέσω του CFA Institute, έναν παγκόσμιο οργανισμό με πάνω από 140.000 μέλη που εδρεύει στις ΗΠΑ και έχει γραφεία σε όλο τον κόσμο. Ο τίτλος αποκτάται με παγκόσμιες εξετάσεις που γίνονται σε τρία διαδοχικά επίπεδα και περιλαμβάνουν θέματα χρηματοοικονομικών, λογιστικής, οικονομικών, στατιστικής και διαχείρισης χαρτοφυλακίου σε όλες τις κατηγορίες επενδύσεων, Η απόκτηση του τίτλου προϋποθέτει σχετική εμπειρία τουλάχιστον τεσσάρων ετών καθώς και συνεχή ικανοποίηση ηθικών και επαγγελματικών κριτηρίων. Πρόκειται για ιδιαίτερα απαιτητικές εξετάσεις, που απαιτούν περίπου 250-300 ώρες προσωπικής μελέτης για κάθε επίπεδο, τις οποίες περνούν περίπου το 50% των υποψηφίων κάθε φορά. Από τη στιγμή που κάποιος αποκτά τον τίτλο του CFA, γίνεται αυτομάτως μέλος μιας παγκόσμιας κοινότητας που του προσδίδει αναγνωρισιμότητα από εργοδότες, θεσμικά όργανα και αρχές και κύρος.

Η εμπειρία του Μνημονίου

Πιστεύετε πως ορισμένα επιμέρους ζητήματα της κυπριακής οικονομικής κρίσης (πχ τα αξιόγραφα) θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν υπήρχε στις μεγάλες επιχειρήσεις και στις τράπεζες επαρκές προσωπικό με πολύ υψηλή κατάρτιση στα χρηματοοικονομικά;

Σίγουρα κάποια πράγματα ίσως να ήταν πολύ διαφορετικά αν τα ζητήματα στα οποία αναφέρεστε τύγχαναν χειρισμού μόνο από καταρτισμένο προσωπικό στον τομέα των επενδύσεων και των χρηματοοικονομικών, με την κατάλληλη ακαδημαϊκή και επαγγελματική γνώση, αλλά και τις απαραίτητες πιστοποιήσεις. Είναι γενικά πολύ σημαντικό οι μεγάλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα των επενδύσεων και των χρηματοοικονομικών ή που παρέχουν τέτοιου είδους υπηρεσίες σε πελάτες, να διαθέτουν τέτοια στελέχη με εξειδικευμένες γνώσεις, αφού μέσω αυτών των στελεχών θα γίνεται πιο σωστή και διαρθρωμένη λήψη αποφάσεων που θα βασίζεται στη σωστή τεχνοκρατική ανάλυση.

Η οικονομική κρίση τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο πόσο επηρέασε τα επαγγέλματα οικονομικών και διοίκησης;

Δεν θα έλεγα ότι τα επαγγέλματα στον κλάδο των οικονομικών και διοίκησης επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό από την οικονομική κρίση, αφού παρά τον μεγάλο αριθμό επαγγελματιών που έφυγαν από τις θέσεις εργασίας τους εν μέσω της οικονομικής κρίσης και μπήκαν εκ νεόυ στην αγορά εργασίας , ιδιαίτερα στον τραπεζικό κλάδο μετά την έξοδο μεγάλου αριθμού εργαζομένων από τον κλάδο, υπήρξε ή υπάρχει ταυτόχρονα ανάγκη για εξειδικευμένα στελέχη σε συγκεκριμένους τομείς όπως είναι η κανονιστική συμμόρφωση (compliance), η διαχείριση ρίσκου, οι εταιρικές αναδιαρθρώσεις, οι συμβουλευτικές υπηρεσίες, αλλά και για διευθυντικά στελέχη στον τομέα της διοίκησης. Είναι γεγονός ότι λόγω της οικονομικής κρίσης υπήρξε μια στροφή σε άλλους κλάδους σπουδών εκτός των οικονομικών και της διοίκησης, αλλά δεν θα έλεγα ότι αυτό είναι κάτι ανησυχητικό. Θεωρώ επίσης ότι πάντοτε θα υπάρχει ανάγκη για προσοντούχα και έμπειρα στελέχη που διαθέτουν πιο ευρεία γκάμα προσόντων που δεν επικεντρώνονται απαραίτητα στον τομέα των οικονομικών και που ταυτόχρονα μπορεί να έχουν αποκτήσει κατά τη διάρκεια της καριέρας τους και επαγγελματικούς τίτλους όπως είναι o τίτλος CFA.

Πώς βλέπετε την κατάσταση της κυπριακής οικονομίας μετά την ολοκλήρωση του μνημονίου; Ποιες πιστεύετε πως είναι οι προοπτικές της και πού θα έπρεπε να εστιάσει, κατά τη γνώμη σας, στο μέλλον;

Η κατάσταση της κυπριακής οικονομίας έχει αναμφίβολα βελτιωθεί σε σύγκριση με το 2013. Η εφαρμογή των προνοιών του μνημονίου, στον δημοσιονομικό και τραπεζικό τομέα όσο και η εφαρμογή κάποιων διαρθρωτικών μέτρων, έχει οδηγήσει στην αισθητή βελτίωση της οικονομίας και στην έξοδο της Κύπρου από το μνημόνιο, με την σταδιακή αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών και την επαναφορά της χρηματοδότησης από αυτές. Η οικονομία έχει επιστρέψει σε αρκετά ικανοποιητικούς θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και το δημοσιονομικό ισοζύγιο έχει πλέον θετικό πρόσημο. Όλα αυτά βέβαια δεν σημαίνουν ότι τα προβλήματα και οι παράγοντες ρίσκου έχουν εξαλειφθεί πλήρως, αφού παραμένουν άλυτα κάποια σοβαρά θέματα, με κυριότερα τα πολύ ψηλά επίπεδα μη εξυπηρετούμενων δανείων που παραμένουν στους ισολογισμούς των μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας και γενικότερα τα ψηλά επίπεδα ιδιωτικού χρέους επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Οι προοπτικές της κυπριακής οικονομίας διαγράφονται ως θετικές, αφού έχει αποδειχθεί η ανθεκτικότητα και η δυναμικότητά της, αλλά και η ικανότητά της να είναι ευέλικτη, να αντιδρά στα σοκ και να βρίσκει εκ νέου πηγές οικονομικής ανάπτυξης. Σε ότι αφορά στους επιμέρους τομείς οικονομικής ανάπτυξης, εξακολουθούν να διατηρούνται σε αρκετά ψηλά επίπεδα οι τομείς του τουρισμού και των επαγγελματικών υπηρεσιών. Είναι απαραίτητη όμως η περαιτέρω διασπορά και σε άλλους τομείς οικονομικής δραστηριότητας όπου η Κύπρος πιθανόν να έχει συγκριτικό πλεονέκτημα όπως οι υπηρεσίες εκπαίδευσης, οι ιατρικές υπηρεσίες και φυσικά ο τομέας της ενέργειας ως αποτέλεσμα της δραστηριότητας και των ανακαλύψεων φυσικών πόρων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου.

Ηθική και Brexit

Brexit. Πόσο πιστεύετε ότι θα επηρεάσει την κυπριακή οικονομία, αλλά και την ευρωπαϊκή οικονομία συνολικά;

Το Brexit αναπόφευκτα θα επηρεάσει την κυπριακή οικονομία σε συγκεκριμένους τομείς, με τις επιπτώσεις όμως να προβλέπονται ως διαχειρίσιμες. Σε ότι αφορά τον τουρισμό που είναι η κύρια μορφή εξαγωγικών υπηρεσιών προς το Ηνωμένο Βασίλειο, η εξάρτηση από τη βρετανική αγορά έχει μειωθεί σημαντικά και γενικά το τουριστικό προϊόν της Κύπρου έχει γίνει αρκετά πιο ευέλικτο έτσι ώστε να ανταποκριθεί στις όποιες επιπτώσεις του Brexit. Ταυτόχρονα, πρέπει να σημειωθεί ότι το Brexit θα μπορούσε επίσης να παρουσιάσει ευκαιρίες για την Κύπρο, λαμβάνοντας υπόψη κάποια δεδομένα, όπως η συμμετοχή της Κύπρου στην ΕΕ και την ευρωζώνη, το κυπριακό νομικό και εταιρικό σύστημα που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στο αγγλικό δίκαιο, το ευνοϊκό φορολογικό περιβάλλον και η ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού. Όλα αυτά είναι πιθανό να προσελκύσουν εταιρείες που τώρα χρησιμοποιούν το Ηνωμένο Βασίλειο ως βάση, αλλά επιθυμούν να διατηρήσουν την πρόσβαση τους στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο. Σε ότι αφορά το πόσο θα επηρεάσει το Brexit την ευρωπαϊκή οικονομία, αυτό θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη και του πλαισίου που θα διαμορφωθεί μέσα από αυτές σε ό,τι αφορά στις εμπορικές και άλλες σχέσεις του Ηνωμένου Βασιλείου με τα υπόλοιπα κράτη της ΕΕ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το Brexit δημιουργεί συνθήκες αβεβαιότητας που αναπόφευκτα επηρεάζουν τόσο τις αποφάσεις και τα μελλοντικά σχέδια εταιρειών όσο και το ευρύτερο οικονομικό και επενδυτικό περιβάλλον.

Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Χρηματοοικονομικών Αναλυτών (CFA Society Cyprus) πρόσφατα διοργάνωσε διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Κύπρου με θέμα «Πώς να πράξεις το ορθό, ακόμα κι όταν κανείς δεν σε βλέπει» από τον δρα McMillan του Ινστιτούτου CFA. Πόσο σημαντική είναι και πόσο λαμβάνεται υπόψη η ηθική στα χρηματοοικονομικά επαγγέλματα, τα οποία εστιάζουν στη μεγιστοποίηση του κέρδους;

Όπως είπε και ο δρ McMillan, ένας από τους λόγους για τους οποίους το κοινό έχει χάσει την εμπιστοσύνη του στην επενδυτική κοινότητα σήμερα είναι επειδή ένα μεγάλο μέρος συμπεριφοράς υπαλλήλων του κλάδου των υπηρεσιών που συνέβαλε στην παγκόσμια οικονομική κρίση δεν ήταν παράνομη, αλλά ανήθικη. Εξάλλου, από τα οικονομικά σκάνδαλα και παγκοσμίως και στην Κύπρο έχει φανεί ότι χρειάζονται περισσότερα πράγματα από έναν κώδικα συμπεριφοράς, ώστε να ενθαρρύνονται οι υπάλληλοι να συμπεριφέρονται δεοντολογικά. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι τα περισσότερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που αντιμετώπισαν προβλήματα είχαν λεπτομερείς κώδικες συμπεριφοράς. Επομένως, η ηθική είναι πολύ σημαντική σε κάθε επιχείρηση και θα πρέπει να χαρακτηρίζει κάθε τομέα της δράσης της.

Πλαίσιο

Κυπριακός Σύνδεσμος Χρηματοοικονομικών Αναλυτών (CFA Society Cyprus)

Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Χρηματοοικονομικών Αναλυτών (CFA Society Cyprus) είναι o Σύνδεσμος στην Κύπρο του Ινστιτούτου CFA, το οποίο εδρεύει στις ΗΠΑ και έχει πάνω από 140.000 μέλη σε όλο τον κόσμο, παρέχοντας σε εξειδικευμένους χρηματοοικονομικούς αναλυτές, κατόπιν αυστηρών εξετάσεων, την κορυφαία πιστοποίηση CFA (Chartered Financial Analyst). Στην Κύπρο, ο Σύνδεσμος ιδρύθηκε το 2003 και σήμερα αριθμεί 120 μέλη, τα οποία έχουν όλα αποκτήσει την πιστοποίηση CFA και εργοδοτούνται από όλες τις μεγάλες τράπεζες και επενδυτικές εταιρείες της χώρας. Ως πιστοποιημένοι CFA, τα μέλη του Συνδέσμου είναι τα πλέον καταρτισμένα σε θεωρητικό, αλλά και πρακτικό επίπεδο άτομα για να ασχολούνται με θέματα σχετικά με την Χρηματοοικονομική Επιστήμη και ειδικότερα τις επενδύσεις.