Η πιο γνωστή ίσως φράση που συνδέθηκε ποτέ με τον ανατοκισμό είναι μια δήλωση που φημολογείται ότι έχει κάνει ο ‘Αλμπερτ Αϊνστάιν: «Ο ανατοκισμός είναι το όγδοο θαύμα του κόσμου. Εκείνος που το καταλαβαίνει, το κερδίζει… αυτός που δεν το καταλαβαίνει… το πληρώνει.»

Τι ακριβώς όμως είναι ο ανατοκισμός; Ανατοκισμός είναι ο τόκος που υπολογίζεται πάνω στο αρχικό κεφάλαιο μιας κατάθεσης ή ενός δανείου ή γενικά ενός χρηματικού ποσού, που συμπεριλαμβάνει τους ήδη συσσωρευμένους τόκους που έχουν υπολογιστεί τις προηγούμενες περιόδους.

Με απλά λόγια, σε κατάθεση 100 Ευρώ που κερδίζει 10% επιτόκιο το χρόνο, τον πρώτο χρόνο ο τόκος υπολογίζεται στα 10 Ευρώ πάνω στο κεφάλαιο των 100 Ευρώ, ενώ το δεύτερο χρόνο ο τόκος θα υπολογιστεί στα 11 Ευρώ πάνω στο κεφάλαιο των 110 Ευρώ. Ως εκ τούτου, το δεύτερο χρόνο, χωρίς να προβούμε σε οποιαδήποτε επιπρόσθετη ενέργεια αλλά επειδή διατηρούμε την κατάθεση μας ανέπαφη για άλλο ένα χρόνο, η κατάθεση κερδίζει 1 Ευρώ επιπλέον τόκο. Κάθε χρόνο υπολογισμού ο τόκος αυξάνεται λόγω της αύξησης του κεφαλαίου, από τους τόκους που έχουν ήδη κερδηθεί τις προηγούμενες περιόδους και αυτό συνεχίζεται για όσο χρόνο διατηρούμε την κατάθεση.

Στο πιο κάτω γράφημα βλέπουμε την αξία μιας κατάθεσης 10,000 Ευρώ, η οποία κερδίζει ετήσιο σταθερό επιτόκιο 9% το χρόνο για 10 χρόνια. Εάν οι δεδουλευμένοι τόκοι αποσύρονται στο τέλος κάθε έτους, η κατάθεση στο τέλος των 10 ετών θα έχει κερδίσει τόκους συνολικής αξίας 9,000 Ευρώ πλέον του κεφαλαίου. Εάν όμως οι δεδουλευμένοι τόκοι κάθε χρόνο παραμένουν επενδυμένοι και προστίθενται στο κεφάλαιο (ανατοκίζονται δηλαδή), η κατάθεση στο τέλος των 10 ετών θα έχει κερδίσει τόκους συνολικής αξίας 14,000 Ευρώ πλέον του κεφαλαίου και θα αξίζει σχεδόν 24,000 Ευρώ.